Kwas acetylosalicylowy – leki przeciwbólowe, przeciwgorączkowe, przeciwzapalne i przeciwzakrzepowe

Kwas acetylosalicylowy – leki przeciwbólowe, przeciwgorączkowe, przeciwzapalne i przeciwzakrzepowe

Kwas acetylosalicylowy, wg nazewnictwa IUPAC – kwas 2-acetoksybenzoesowy. Leki zawierające kwas acetylosalicylowy Kwas acetylosalicylowy jest związkiem szeroko wykorzystywanym przez farmaceutykę. Wchodzi w skład leków o działaniu przeciwbólowym, przeciwgorączkowym i przeciwzapalnym, wśród których More »

Rozdzielanie mieszanin substancji

Rozdzielanie mieszanin substancji

Zdecydowana większość substancji występuje w przyrodzie w postaci mieszanin. To z nich wyodrębniamy potrzebne nam surowce, pozwalające na kształtowanie otaczającego nas środowiska w sposób odpowiadający człowiekowi.

More »

Odnawialne źródła energii – przyszłość zaczyna się już dziś

Odnawialne źródła energii – przyszłość zaczyna się już dziś

Energia odnawialna to nie tylko potrzeba dzisiejszych czasów, ale i coraz częściej codzienność. Zaspokaja potrzeby ludzkości nie tylko poprzez wyspecjalizowane instalacje, tj. elektrownie wiatrowe, produkujące energię dla całych aglomeracji, ale także poprzez More »

Twardość wody i sposoby jej usuwania

Twardość wody i sposoby jej usuwania

Twardość wody określana jest w różny sposób, jednak rozróżnia się jej dwa główne rodzaje: Twardość wody węglanową i niewęglanową. Pierwsza z nich określana jest również jako twardość przemijająca. Suma wcześniej wymienionych twardości More »

Ołówek i gumka

Ołówek i gumka to podstawa szkolnictwa. Choć dzisiejsze czasy wydają się zmieniać nieco ten stan rzeczy, opowiadając się za bardziej nowoczesną technologią. Mimo to, ołówek i gumka nadal warte są uwagi, dzieląc się tym, co mają w sobie najlepszego z grafikami i przedszkolakami 😉 .

Galaretki

Któż choć raz nie jadł w swym życiu galaretki. Owocowej, mięsnej, w formie cukierka. Do wyboru, do koloru. Czym jednak są dziś galaretki? Jak są produkowane, i czy nadal można powiedzieć, że to wartościowe pożywienie?

Głównym składnikiem galaretek jest żelatyna, białko pochodzenia naturalnego, otrzymywana z kości i chrząstek zwierzęcych.

Świece – światło w mroku

Świece są wynalazkiem tak starym, że trudno choćby podejrzewać, kiedy zaczęła się ich historia. Mimo to pełnią swą rolę po dziś dzień, niezależnie od stopnia rozwoju cywilizacyjnego społeczeństwa.

Szkło – szklanki, słoiki, kufle i talerze

Z czego produkuje się szkło?

Głównym substratem do produkcji szkła jest kwarc, czyli tlenek krzemu (IV), inaczej SiO2. W ziarenkach piasku kwarc przyjmuje strukturę krystaliczną, lecz po stopieniu w temperaturze 1700 °C i ochłodzeniu, uzyskujemy bezpostaciową strukturę szkła.

Alkohol w życiu człowieka

Alkohole to duża grupa związków zawierających charakterystyczną dla siebie grupę hydroksylową -OH. Ich zastosowanie w życiu codziennym jest różnorodne, poczynając od rozpuszczalników, a kończąc na środkach odkażających. Jednak potocznie pod pojęciem alkoholu rozpoznawany jest jeden konkretny związek o zastosowaniu spożywczym: alkohol etylowy, będący istotnym składnikiem napojów tj. piwo, wino, wódka, czy cydr.

Kwas acetylosalicylowy – leki przeciwbólowe, przeciwgorączkowe, przeciwzapalne i przeciwzakrzepowe

Kwas acetylosalicylowy, wg nazewnictwa IUPAC – kwas 2-acetoksybenzoesowy.

Leki zawierające kwas acetylosalicylowy

Kwas acetylosalicylowy jest związkiem szeroko wykorzystywanym przez farmaceutykę. Wchodzi w skład leków o działaniu przeciwbólowym, przeciwgorączkowym i przeciwzapalnym, wśród których można wymienić popularną Aspirynę, Polopirynę S, Etopirynę, Calcipirynę, Asprocol, Upsarin C, czy Alka Seltzer.
Dostępny jest jednak nie tylko w postaci syntetycznego związku, lecz także jako składnik wielu naturalnych preparatów leczniczych. Doskonałym przykładem jest tu kora wierzby, wchodząca w skład wielu herbat, czy syropów tj. Pyrosal.

Tytan – Ti

Grupa układu okresowego
4 (IVB)
Okres
4

blok d

l.z.i. – 18(5)

Ti

tytan
łac. titanium

MA = 47,88 u
Z = 22
A = 44

t.t. = 1669 °C
t.w. = 3330 °C
p.a. = 146 pm
    metaliczny
d = 4,507 g/cm³

Konfiguracja elektronowa
[Ar]3d24s2

st.u.: IV
T1/2 = 54,2 lat

metal przejściowy
amfoteryczny charakter tlenków

l.z.i – liczba znanych izotopów (trwałych)
t.t. – temperatura topnienia
t.w. – temperatura wrzenia
p.a. – promień atomu
d – gęstość
MA – względna masa atomowa
Z – liczba atomowa
A – liczba masowa
st.u. – stopnień utlenienia
T1/2 – okres półtrwania

Zawartość tytanu w dostępnej badaniom części skorupy ziemskiej wynosi 0,42 %, co daje mu 10 miejsce pod względem rozpowszechnienia.

Wykaz najważniejszych związków chemicznych tytanu

CaTiO3 – tritlenek tytanu (IV) i wapnia (II) // dawniej tytanian wapnia
BaTiO3 – tritlenek tytanu (IV) i baru (II) // dawniej tytanian baru
TiOSO4 – siarczan tlenek tytanu (IV) // dawniej siarczan tytanylu

Tytan

Tytan jest pierwiastkiem o niewielkiej gęstości i dobrych właściwościach mechanicznych. Z tego względu stał się interesującym materiałem do budowy samolotów odrzutowych oraz rakiet kosmicznych.

Ferrotytan jest dodatkiem stopowym, który znacznie poprawia elastyczność i wytrzymałość stali. Wystarczającym dodatkiem są ilości mniejsze niż 0,1 % Ti w stali, przy czym ferrotytan zawiera do 25 % tytanu, pozostała część to żelazo. Ferrotytan otrzymuje się poprzez redukcję rutylu TiO2 w obecności żelaza Fe.

Iryd – Ir

Grupa układu okresowego
9 (VIIIB)
Okres
6

blok d

l.z.i. – 33(2)

Ir

iryd
łac. iridium

MA = 192,22 u
Z = 77
A = 192

t.t. = 2443 °C
t.w. = 4550 °C
p.a. = 136 pm
    metaliczny
d = 22,42 g/cm³

Konfiguracja elektronowa
[Xe]4f145d76s2

st.u.: II, III, IV, VI
T1/2 = 73,8 dni

metal przejściowy
średnio zasadowy charakter tlenków

l.z.i – liczba znanych izotopów (trwałych)
t.t. – temperatura topnienia
t.w. – temperatura wrzenia
p.a. – promień atomu
d – gęstość
MA – względna masa atomowa
Z – liczba atomowa
A – liczba masowa
st.u. – stopnień utlenienia
T1/2 – okres półtrwania

Rod – Rh

Grupa układu okresowego
9 (VIIIB)
Okres
5

blok d

l.z.i. – 24(1)

Rh

rod
łac. rhodium

MA = 102, 90550 u
Z = 45
A = 101

t.t. = 1960 °C
t.w. = 3760 °C
p.a. = 134 pm
    metaliczny
d = 12,46 g/cm³

Konfiguracja elektronowa
[Kr]4d85s1

st.u.: I, II, III, IV, V, VI
T1/2 = 3,3 lat

metal przejściowy
amfoteryczny charakter tlenków

l.z.i – liczba znanych izotopów (trwałych)
t.t. – temperatura topnienia
t.w. – temperatura wrzenia
p.a. – promień atomu
d – gęstość
MA – względna masa atomowa
Z – liczba atomowa
A – liczba masowa
st.u. – stopnień utlenienia
T1/2 – okres półtrwania

Kobalt – Co

Grupa układu okresowego
9 (VIIIB)
Okres
4

blok d

l.z.i. – 21(1)

Co

kobalt
łac. cobaltum

MA = 58,93320 u
Z = 27
A = 60

t.t. = 1495 °C
t.w. = 3100 °C
p.a. = 125 pm
    metaliczny
d = 8,90 g/cm³

Konfiguracja elektronowa
[Ar]3d74s2

st.u.: II, III
T1/2 = 5,2709 lat

metal przejściowy
amfoteryczny charakter tlenków

l.z.i – liczba znanych izotopów (trwałych)
t.t. – temperatura topnienia
t.w. – temperatura wrzenia
p.a. – promień atomu
d – gęstość
MA – względna masa atomowa
Z – liczba atomowa
A – liczba masowa
st.u. – stopnień utlenienia
T1/2 – okres półtrwania

Kobalt należy do pierwiastków występujących w wielu minerałach, w tym siarczkowych, arsenkowych, oraz tlenkowych żelaza, niklu i miedzi. Poza dodatkiem do tych rud, kobalt tworzy również własne minerały, w których gra główną rolę:

  • smaltyn CoAs2
  • kobaltyn CoAsS